Emziren Annenin En Sağlıklı Beyazı

Öncelikle emziren annenin fit içeceği olan sütü tanımakla başlayalım. Protein, kalsiyum, fosfor ve magnezyumdan zengin olan süt; özelikle iskelet sistemi, dişlerin yapısı ve doku oluşumu sağlar. Emzirme döneminde vücudundaki besin depolarını, anne sütü aracılığıyla bebeğinle paylaşıyorsun. Bebeğin bu besin öğelerinin eksikliğini başlangıçta yaşamaz. Senin var olan depolarından (kemik ve diş) ihtiyacını karşılar. Bu da sende kalsiyum eksikliğine, kemik ve diş yapılarının incelmesine, diş kaybına, erken yaşta osteoporoz (kemik erimesi) görülmesine ve kas kasılmalarına neden olabilir. Sen hala yeterli süt ürünleri tüketmediğinde de var olan depoların yetersiz kalarak bebeğinde de eksikliklerine rastlayabilirsin. Gün içinde tüketeceğin 5 porsiyon süt ürünlerinin 2 porsiyonunu süte ayır sevgili anne.

Yani demem o ki “HER GÜN 2 BARDAK SÜT İÇ”.

Sağlıklı beyazın sağlıklı hali: Pastörize Beyaz. Son yıllarda hızla artan doğal beslenme takıntısı süt tüketimini önemli derecede etkilemektedir. Pastörize (günlük) ya da uzun ömürlü sütler yerine, sokaktan ya da çiftlikten alınan elle sağılan çiğ sütler daha ön plana çıktı. Peki çiğ sütlerin besin değerlerinde daha çok kayıp olduğunu, mikrobiyolojik özelliklerinin patojen (hastalık yapıcı) olduğunu biliyor musun?

Ülkemizde süte uygulanan üç işlem vardır: pastörizasyon, sterilizasyon ve kaynatma yöntemi. Pastörizasyon süte 12-16 saniye 72-80˚C ısıl işlem uygulanmasıyla bakterilerin %95-98 oranında azaltılmasıdır. Sterilizasyon 2-6 saniye 135-145˚C ısıl işlem uygulanmasıyla bakterilerin %100 oranında azaltılmasıdır. Kaynatma ise sokaktan alınan sütlere evde 15-20 dakika uygulanan ısıl işlemdir. Fakat kaynatma işleminin uzun sürdüğü bu işlem sonrasında özellikle B grubu vitaminleri başta olmak üzere, folik asit ve C vitamini değerlerinde kayıplar meydana gelmektedir. Pastörizasyon ve UHT işlemlerinde ise besin değeri kayıplarında bu kadar büyük farklılıklar olmamaktadır.

Sokaktan alınan, pastörize ve UHT sütler arasında yapılan analizler ise çok daha çarpıcıdır. Pastörize sütlerde gram pozitif bakterilerin ürediği ancak beklenen değerlerde olduğu ve raf ömrüne dikkat edilerek tüketildiği takdirde bu durum uygun kabul edilmiştir. UHT sütlerde az miktarda üreyen ve yeteri miktarda kabul edilen bakteri üremesi gözlemlenmiştir. Sokak sütlerinde ise sağlığı tehdit eden mikroorganizmalar saptanmış, mineral ve su oranlarının düşük olduğu ve tüketilmesi için yeterli olmadığı belirtilmiştir. Bununla da kalmıyor, veteriner kontrolünde sağılmayan çiğ sütler besin zehirlenmesi, tifo, tüberküloz ve brusella hastalıklarına neden olabiliyor! Bu nedenler bile açıktan alınan çiğ sütleri tüketmemen için yeterli diye düşünüyorum. Kendi beslenmende ve ailenin beslenmesinde sağlıklı süt kaynağı olan pastörize ya da UHT sütleri tercih et lütfen.

Gelelim diğer tartışma konusuna: “light mı, tam yağlı mı?”. Beslenme yetersizlikleri, teknolojinin getirdiği sedanter yaşam sağlığımızı ciddi anlamda etkiliyor. Buna bağlı da artan obezite, kalp hastalıkları, karaciğer yağlanması ve kolesterol problemleriyle karşılaşıyoruz. Bu nedenle Dünya otoriteleri diyor ki; “2 yaş itibariyle yağı azaltılmış ya da yağsız süt ürünleri tüketilebilir.

Tabii ki bu bir tercih meselesi sevgili anne. Özellikle kalp-damar sağlığı için beslenmedeki doymuş yağların azaltılması, doymamış yağ asitlerinin artırılması öneriliyor. Tam yağlı tüketmek istiyorum dersen de porsiyon miktarlarına dikkat ederek tüketebilirsin. Son olarak eklemek istediğim, yağı azaltılmış ya da yağsız sütlerin, iddia edilenin aksine besleyici değeri yüksektir. Hatta yağın filtrasyonu sonucu ham kütle azaldığı için daha fazla sütten elde edilmektedir. Bu da besin değerlerinin tam yağlı süte göre biraz yüksek olduğunu gösterir.

Evet, süt konusuna açıklık getirdiğimize göre; serinlemek için sütlük bir içeceğe ne dersin?

Kahve ve buz harici tüm malzemeler blenderde çekilir. Karışım büyük bir bardağı aktarılır. Az miktarda sıcak suda eritilen granül kahve ve buz da karışıma eklenerek birkaç kere karıştırılır. Yazın serinleten aynı zamanda sütünü de artıran tarifimiz hazır sevgili anne ;) Afiyet olsun, süt olsun…