İlk Yılda Görülen Obezite Nedenleri
Bebeğini yeni yaşamında bekleyen ve geleceğini etkileyen en önemli sağlık problemlerinden biridir; OBEZİTE! Bugün dünyada çocukluk çağı obezitesi prevalansının 1970’lerdeki değerlerden 10 kat fazla olduğu bildirilmektedir. Bu oran Türkiye’de 0-5 yaşta %8,5, 6-18 yaşta %8,2’dir! Bebeğinin/çocuğunun fazla kilo ve obeziteyle bir kez karşılaşmasıysa, ileri dönemlerde yaşayabileceği obezite riskini arttırmakta!
Yeni doğum yapmış anne olarak; internet ve sosyal medyadaki abur cubur bilgilerin, doğru olmayan yönlendirmelerin sonucunda bebeğinin beslenmesinde yanlış uygulamalara kapılabilirsin! Bilgiyi doğru kaynaklardan öğrenmek için; ilk yılda görülen obezite nedenlerine birlikte bakalım ve bebeğini yanlış uygulamalardan koruyalım!
Bebeğinin gece beslenmelerine son ver!
Kaliteli bir uyku senin olduğu kadar, bebeğin için de en değerli besinlerden biri! Bebeğin 2,5 ayını doldurduktan sonra, 4-5 saatlik açlığa çok rahat dayanır. Bu da, artık gece gündüz kavramı oluşturman gerektiğini gösterir. Süt verdiğin son saat 23.00, ilk saat ise 04:00 olsun! Bu saatler arasında bebeğini beslemen (anne sütü bile olsa); bebeğinde karın çevresi, organ çevresi yağlanma ve buna bağlı obezite gelişme riskini arttırır! Gece 23:00-04:00 saatleri arasında, bebeğin uyusun. Uyusun ki büyüsün!
2,5 aydan sonra her ağladığında emzirme!
Yeni doğan bebeğin, minik midesi ve emme kaslarının güçsüzlüğü nedeniyle çabuk doyar ve çabuk acıkır. Bu nedenle bebeğini ağladıkça emzirmen gerekir. Ama 2,5 ayını doldurduktan sonra midesi büyür, kasları kuvvetlenir ve tokluk hissi artar. Bu dönemde de bebeğini ağladıkça emzirmen; ihtiyacı olan miktardan daha fazla anne sütü almasına ve minik bedeninde kilo artışına neden olur!
Yapman gereken ise çok basit: Bebeğinin ağlamasını değerlendir. Gerçekten aç olduğu için mi ağlıyor, yoksa başka bir sebebi mi var? Eğer aç olduğu için ağlıyorsa, beslenme düzeni oluşturman ve her beslenmede iki göğsünden de emzirmen sorunu çözecektir! 2,5-4 aylar arasında bebeğin günde 8 kez beslenmeye ihtiyaç duyar ve bir göğsündeki sütü ortalama 10 dakikada boşaltabilir. 4-6 aylar ise artık kuvvetlendiği aylardır. Bir göğsünü çok rahat 3-5 dakikada boşaltırken, günde 6-8 kez beslenmeye ihtiyaç duyar. 7. Aydan itibaren bebeğinin beslenmesine ek besinler katıldığı için; sabah uyandığında, gece yatarken ve gün içerisinde de 3 kez emzirmen yeterli olacaktır.
Ek besin dönemine zamanında ve doğru miktarlarda başla!
Bebeğinin beslenmesinin temellerini, 1 yaşına kadar anne sütü veya devam sütleri oluşturur. 6. ayla birlikte başlayan ek besin dönemiyse, adı üstünde beslenmesine yapılan bir ektir! Bu dönem; bebeğinin yeni besinleri tatmasını, damak tadının gelişmesini ve sağlıklı beslenme alışkanlığı geliştirmesini sağlar. 6. ayda günde 1-2 kez, her seferde de 1-2 çay kaşığı besin alması yeterli olacaktır. Bu miktar 7. ve 8. ayda, günde 2-3 kez verilmek üzere, 1-2 yemek kaşığına ulaşır. 9-12 ayları arasında da, günde 3 öğün, 2-4 yemek kaşığı ek besin yeterli olacaktır. Fazladan verdiğin her kaşığın, bebeğinde obezite riskini arttırdığını unutma!
Şekerli içeceklerle bardak/biberon alışkanlığı kazandırma!
Şekerli içecekler minik bedenlere yüklenen büyük kalorilerdir. Bu gruba likit kalori kaynağı olan meyve suları da dahildir. Bebeğinin 8-12 aylar arasında ihtiyacı olan meyve miktarı sadece 200 gram. Lütfen daha fazlasını sunma. Meyve sularının miktarı ne kadar az olursa olsun, taze meyvelere göre, şeker ve kalori içeriğinin yüksek olduğunu ve bebeğinde kilo artışına yol açacağını unutma!
Bu nedenle; bebeğinin bardak veya biberon alışkanlığı kazanması için, şeker içeriği yüksek olan içecekleri tercih etme! Unutma ki; tercih ettiğin her an, bebeğinin bardak/biberonu şekerli içeceklerle bağdaştırmasına ve bu içecekler dışında onları kabul etmemesine neden olacaksın. Bardak/biberon alışkanlığı kazandırmak istiyorsan; renklerin, desenlerin gücünden faydalanmayı dene. Görsellik, bebekler için de önemlidir :)
Bebeğinin/Çocuğunun gelişiminde en önemli ölçütün, persentil tabloları olsun!
Persentil tabloları bebeğinin sağlıklı gelişimini gösteren, net ölçütlerdir. Bu tablolar yardımıyla, her ay bebeğinin gelişimini takip et. Ki böylelikle ufak bir farklılığı anında görerek, önlemini alabilirsin. Dikkat etmen gereken nokta; bebeğinin kilo değerlerinin %25 ve %75’lik persentil değerlerinin arasında olması! %25 değerinin altına düşmesi büyümesinin yavaşlaması; % 75 değerini yakalaması veya geçmesi ise obezite başlangıcı demektir, DİKKAT! Aylık kontrollerde, persentil tablolarına göre bebeğinin boy-kilo gelişiminin, çocuk doktorun tarafından değerlendirilmesini sağla. 3 ay boyunca her kontrolde %75 persentil ve üzeri yakalanmışsa; mutlaka çocuk doktoru ve çocuk diyetisyeni kontörlünde ilerle!