KIRMIZI MUCİZE: PANCAR
Gerek yemeklerine ve gıda sanayisinde kattığı renklerle, gerek lezzetiyle sofranda yeri olan pancarı ne kadar tanıyorsun? Çoğu kişinin hala zararlı katkı maddesi sandığı fakat sadece tanımlayıcı kod olarak kullanılan E kodlarından “E162”, aslında senin sofrandan eksik etmediğin pancar kırmızısının ta kendisi desem Çoğumuzun da şeker pancarıyla aynı düşündüğü fakat aslında birbirinden farklı olan kırmızı pancar, sağlığına olan etkileriyle kesinlikle hayatından eksik etmemen besinler arasında yer alıyor. Bilmediğin özellikleriyle pancarı tanımaya hazırsan haydi başlıyoruz
Egzersiz: 2013 yılı American Physiological Society’de yayınlanan çalışmaya göre pancar bireylerin egzersiz performansını arttırıyor! Nitrit’in indirgenmesiyle oluşan nitrik oksit(NO), vücutta kan akışının düzenlenmesinde, mitakondrial ve kas fonksiyonlarında görev almaktadır. Yani nitritin artışı dolaylı yoldan bu fonksiyonları da olumlu etkiliyor. Araştırmaya göre pancar, içerisinde doğal olarak bulunan in organik nitrat barındırıyor. İnorganik nitrat ise plazma nitrit konsantrasyonunun artışına destek olarak, kan basıncını düşürme ve egzersizdeki fizyolojik cevabın pozitif yönde etkilenmesini sağlıyor. Çalışma, pancar tüketimiyle beraber orta şiddetli aktivite yapan bireylerin oksijen harcamasının azalarak egzersiz performansının arttığını gözlemliyor! 2012 yılında Journal of Academy of Nurition and Dietetics’teki bir çalışmada da pancar tüketen koşucuların içeriğindeki nitrat sayesinde performansının iyi olduğu ve daha hızlı koşmaya meyilli olduklarını söylüyor. Ayrıca bu nitrat kaynağının besinlerle alındığında sağlığa olumlu etki yaratırken dışarıdan alındığında olumsuz etki yaratabileceğini de vurguluyor. Araştırmalar sadece koşuda değil birçok egzersiz türünde pancar tüketiminin olumlu sonuçlar verdiğini söylüyor
Kan şekeri: Kırmızı pancar, içeriğinde bulunan betalain adlı fitokimyasal sayesinde kan şekerini düşürmeyi sağlıyor.2014 yılında Journal of Nutritional Science’ta yayınlanan bir araştırmaya göre, pancar içindeki inorganik nitrat ve betalain sayesinde insülin hassasiyetini arttırıp ve glikoz emilimini dengeleyerek kan şekerinin olması gereken aralıklarda kalmasında destekçiler arasında!
Tansiyon: Pancar, nitrat içeriği sayesinde kan damarlarının genişlemesini sağlayarak kan basıncının düşmesine etki ediyor. 2012 yılında Nutrition Journal’da yapılan araştırmaya göre pancar inorganik nitrat içeriğiyle kan basıncının olması gereken seviyelerde tutulmasına destek oluyor.
Anemi: 2013 yılı Journal of Nursing and Health Science’ta anemin adölesan kızlar üzerinde yapılan bir araştırmada, pancar tüketimiyle beraber bireylerin kan hemonglobin seviyelerinde artış olduğu, bu durumdan dolayı pancarın anemi tedavisine olumlu yanıt verebileceği söyleniyor
Bilişsel Fonksiyon: Vücudun nitrik oksit kapasitesindeki azalma, serebral enerji metabolizması ve nöral aktivitenin zarar görmesine sebep olmakta. 2010 yılı Nutrients yayınlarının hazırladığı derlemeye göre göre pancar, nitrik oksit içeriğiyle serebrovasküler kan akışını geliştirerek bilişsel fonksiyonun zarar görmesine engel oluyor! Araştırma beyne giden kan akışının artışı ile beraber kısa süreli hafıza, yönetimsel fonksiyonlar, görevler arası geçiş gibi bilişsel fonksiyonlarda iyileşme olduğunu söylüyor. 2011 yılında Nitric Oxide Society’nin Nitric Oxide yayınlarında 70 yaş arası yetişkinler üzerine yaptığı çalışmada nitrik oksitin yaşlanmaya bağlı unutkanlık ve bozulan beyinsel fonksiyonlara karşı olumlu etki yaratabileceğini söylüyor. 2016 yılı Oxidative Medicine and Cellular Longevity’deki başka bir araştırma da nitrik oksit nöral uyarıcılığı arttırma ve hücre hasarını azaltma özelliği sayesinde Alzheimer Hastalığına karşı da koruyucu olabileceğini göstermekte
Bağışıklık: Pancar içindeki betalain maddesi sayesinde yüksek antioksidan etki gösteriyor! Bu sayede hücrelerin oksidatif stresteki hasarını azaltmayı sağlayarak ve immün hücrelere destek olarak bağışıklığın da güçlenmesini sağlıyor. 2015 yılı Nutrients dergisinde yayınlanan makaleye göre pancar içerisindeki betalain, aynı zamanda malign tümör gelişimini de baskılamaya yardımcı oluyor. 2011 yılında Anticancer Agents in Medicinal Chemistry’deki araştırmaya göre ise pancar tümör baskılayıcı özelliği sayesinde özellikle prostat ve meme kanserine karşı koruyucu etki gösteriyor.
Detoksifikasyon: Pancarın karaciğer ve böbrek dostu olduğunu biliyor muydun? Araştırmalar, yüksek antioksidan özelliği sayesinde pancarın hücrelerde toksik madde birikimini en aza indirmeye yardımcı olduğunu söylüyor. 2007 yılında Nutrition dergisindeki bir makaleye göre pancar özellikle vücuttaki metallerin karaciğerde hasar oluşturmasını önlemeye yardımcı olabileceğini söylüyor.