Matcha’nın Hikayesi

Gündemde en çok adından bahsettiren çaylardan birisi olan Matcha çayı’nın aslında tükettiğin yeşil çay olduğunu söylesek :)
Tabi bu çayın yapımı biraz daha farklı olsa da aslında yapı olarak bambaşka bir çay içmiyorsun. Peki, mathca çayının asıl hikâyesini öğrenmeye hazır mısın? Hazırsan başlıyoruz!
Matcha (maça) kelime anlamı olarak “ma” yani ufalanmış (toz haline getirilmiş) sözcüğü ile “cha” yani çay sözcüklerinin birleşmesi ile oluşan bir çay türüdür. Temel olarak açıklamak gerekirse yeşil çay yapraklarının toz haline getirilmiş halidir. Yeşil çaydan çok daha etkili olan matcha çayının bu etkisindeki en büyük neden toz haline geldiği zaman elde ettiği çok daha yoğun formüldür. Hatta bu yüzden 1 bardak matcha çayının 8-9 bardak yeşil çaya eş değer gelebileceği söylenmektedir.
Aslında yeşil çayın toz haline getirilmesi gibi basit bir tanımı olsa da, matcha çayını sadece yeşil çayın bir parçası olarak düşünmek yanlış olur. Çin ve Japon kültürü içerisinde özel seremoniye sahip olduğu için, tüketilirken birtakım özel eşyalar eşliğinde kullanılmaktadır. Bambu whisk, seramik kap ve bambu kaşık gibi pek çok özel eşya ile bütünleşen matcha çayı, özellikle Budistler için oldukça büyük yere sahiptir.
Zen inancının bir parçası olan bu çay, gyukoro bitkisinin yapraklarının su ile ıslatılarak, bambu bir kırbaç yardımı ile dövüle dövüle önce püre, sonra toz haline getirilmesi ile de elde edilir. Hazırlanması sırasında köpürmesi ve sıcaklık dengesi son derece önemlidir. Bu nedenle özel yöresel eşyaları bulunamasa bile, süt köpürtücü tarzındaki aletler ile çayın yöresel kıvamını tutturmak mümkündür.
Bir diğer dikkat edilmesi gereken husus da suyun sıcaklığıdır. Sıcak su kullanmak gerekir fakat çayı demlenmesi için çok uzun süre bırakmak çayın kokusunu ve tadını bozmaktadır. Bu nedenle suyun sıcaklığını içilebilecek kıvamda hazırlamakta büyük fayda vardır. Diğer bir ifadeyle anlatacak olursak; aslında matcha çayını demlemeye gerek yoktur. Zaten toz halinde olduğundan, içilecek sıcaklıktaki suyun içerisine konulup, bambu çubuklar ile karıştırılarak içilmektedir.
Sağlığa etkileri
Yeşil çay temelli bir çay olan Matcha çayı, aslında yeşil çayın sağlığa etkileri ile paralel etkiler göstermektedir. İşte bu etkilerin birkaçı;
• Yüksek oranda klorofil, Polifenol ve kateşin gibi antioksidanları barındırır.
• Antioksidan seviyesi daha fazla olma sebebiyle bağışıklığı da destekler.
• Kansere karşı koruyucu etki gösterir.
• Bilişsel fonksiyonları desteklediğinden, beyninin genç kalmasına da katkı sağlar.
• 2017 yılı Food Research International’de yayınlanan çalışmaya göre matcha çayı hafızayı desteklemeye yardımcı olmaktadır.
• Yüksek anti-oksidan içeriği ile yaşlanmayı geciktirir.
• Metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olur, fakat sadece matcha çayı kilo kaybı için bir mucize değildir.
Dikkat!
Araştırmalar kafein içeriğinden dolayı matcha çayını hamilelik ve emziklilik döneminde kullanılmaması gerektiğini söylüyor.
Diğer bir yandan matcha çayı yeşil çaya göre daha yoğun etkiye sahip olduğundan kontrolsüz içiminin karaciğer ve böbrek hasarına yol açabileceği söylenmektedir. Kafein oranı sebebiyle de fazla alımının ishal, kardiyak aritmi, bağırsak problemleri gibi durumları tetikleyebileceği söylenmektedir. Bu yüzden matcha çayının gereğinden fazla içmemekte fayda var. Bunun için günde 1 maksimum 2 fincanda kalabilirsin.
Matcha tozunu çay olarak değerlendirebileceğin gibi smoothie’lere, yaptığın tam tahıllı sağlıklı kekler içerisine ya da çorbalarına ekleyebilirsin. 