Paket Süt Mü, Doğal Süt Mü?

Şüphesiz ki süt ve ürünleri, anne karnından başlayan ve yaşlılığa kadar uzanan süreçte sağlığımız için büyük önem taşımaktadır. Fakat son yıllarda hızla artan “doğal beslenme takıntısı” süt alımını ve kaynaklarını olumsuz etkilemektedir. Pastörize veya uzun ömürlü süt yerine, elle sağılmış çiğ sütler artık daha revaçta. Peki elle sağılan sütlerin besin değerinin pastörize veya uzun ömürlü sütlere göre daha çok kayıp yaşadığını ve mikrobiyolojik özelliklerin daha patojen olduğunu biliyor muydunuz?

Araştırmalar sütün memede bulunduğu dönemde bile mikroorganizma bulundurduğunu göstermiştir. Bu mikroorganizmalar hastalık yapıcı özelliğe sahip değildir; ama sağılma esnasında uygulanan 3 aşama bu mikroorganizma örüntüsünü farklılaştırabilmektedir. Meme kanalı, meme başları ve meme lobunun dış yüzeyini oluşturan bu üç aşama ve hayvanın sağlığı, beslendiği alan, tükettiği besinler, sağma ekipmanları, sütün tüketiciye ulaşana kadar geçtiği aşamalar, tüketicinin bekletme-saklatma koşulları sütün kalitesini gösteren temel noktalardır. Bu noktalar, her aşamasında risk oluşturabilecek kritik kontrol noktalarıdır.

Ülkemizde genellikle süte uygulanan üç işlem vardır: pastörizasyon, sterilizasyon ve kaynatma yöntemi. Pastörizasyon süte 12-16 saniye 72-80˚C ısıl işlem uygulanmasıyla bakterilerin %95-98 oranında azaltılmasıdır. Sterilizasyon 2-6 saniye 135-145˚C ısıl işlem uygulanmasıyla bakterilerin %100 oranında azaltılmasıdır. Kaynatma ise sokaktan alınan sütlere evde 15-20 dakika uygulanan ısıl işlemdir.

Fakat kaynatma işleminin uzun sürdüğü bu işlem sonrasında özellikle B grubu vitaminleri başta olmak üzere, folik asit ve C vitamini değerlerinde kayıplar meydana gelmektedir. Pastörizasyon ve UHT işlemlerinde ise besin değeri kayıplarında bu kadar büyük farklılıklar olmamaktadır.

Sokaktan alınan, pastörize ve UHT sütler arasında yapılan analizler ise çok daha çarpıcıdır. Pastörize sütlerde gram pozitif bakterilerin ürediği ancak beklenen değerlerde olduğu ve raf ömrüne dikkat edilerek tüketildiği takdirde bu durum uygun kabul edilmiştir. UHT sütlerde az miktarda üreyen ve yeteri miktarda kabul edilen bakteri üremesi gözlemlenmiştir. Sokak sütlerinde ise sağlığı tehdit eden mikroorganizmalar saptanmış, mineral ve su oranlarının düşük olduğu ve tüketilmesi için yeterli olmadığı belirtilmiştir.

Evet sevgili anneler, çocuklarınıza verdiğiniz sütlerin besin değeri kadar mikrobiyolojik içeriği de çok önemli! Onların sağlıklı gelişimi için açıktan süt almayın, pastörize (günlük) veya UHT sütleri tercih edin. Mutlu haftalar dilerim :)