Proteinler İle Tanış

Vücudunu oluşturan yapıtaşları arasında en yüksek oranda bulunan proteinler; doku ve hücrelerin onarılması başta olmak üzere pek çok göreve sahiptir. Proteinler pek çok aminoasidin- ki amino asitler proteinlerin en küçük yapıtaşıdır- bir araya gelmeyesiyle oluşur. Saçlarımızda, kaslarımızda, cildimizde ve hücrelerimizde olmak üzere vücudumuzda her dokuda bulunurlar.

a) Yüksek biyolojik değerli protein kaynakları; yumurta, et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri, deniz ürünleri.

b) Düşük biyolojik değerli protein kaynakları; bakliyatlar, tahıllar, yağlı tohumlar ve sebzeler.

İnsan, kendi vücut proteinleri için ihtiyacı olan bazı aminoasitleri yapamaz. Doğada besinler aracılığıyla vücuda alınan aminoasit çeşitlerine ise elzem (esansiyel) aminoasitler denir. Yetişkin bireylerde sayısı 8 iken bebeklerde 9 adet elzem aminoasit bulunur.

1. Deri, kas, kemik ve organların oluşumundan sorumludur.

2. Vücutta her an her dakika gerçekleşen metabolik olayların düzenlenmesinden sorumludur.

3. Hormonların ve enzimlerin yapısında bulunarak vücut içinde ki işlevlerini gerçekleştirmelerini sağlar.

4. Hastalıklarla mücadele etmek için var olan ‘antikor’ adını verdiğimiz hücrelerin oluşumundan sorumludur ve bağışıklık sistemini destekleyerek hastalıklardan korunmayı sağlar.

5. Yaşam için ihtiyacımız olan oksijenin kanda taşınmasını sağlar.

6. Cildin elastikiyetinden sorumludur.

Dünyaca kabul görmüş otoritelere kulak ver; sağlıklı yetişkinler için günlük önerilen protein gereksinimi 0.8 gr/kg’ dır. Örnekle açıklayacak olursam; 70 kg bir bireyin protein ihtiyacı 70*0.8’dir.

JetNot; protein gereksinimi bazı durumlarda değişkenlik gösterebilir.

1 gram proteinin enerji değeri ise;4 kcal’dir. Fakat bilmelisin ki vücudun proteinleri enerji kaynağı olarak kullanmak istemez. Çünkü proteinler asıl görevi vücutta yapım ve onarımdan sorumlu olmaktır!

Besinler ile vücuduna aldığın proteinlerin sindiriminden sorumlu organların mide ve bağırsak. Midede salınan gastrin hormonu ile mide ortamın asidik hale gelir ve proteinler parçalanmaya başlar. Bu ortamın asidik olması senin proteinler ile vücuduna aldığın bakteri ve mikroorganizmaların sana zarar vermesini önlemek için var. buradan sindirimin devamı için parçalara ayrılan protein tanecikleri bağırsağına geliyor. Tabi ki bu sürecin devam etmesi için pankreasın da bağırsaklarına destek oluyor ve tamamlanan sindirimin ardından protein tanecikleri olan aminositler karaciğerden ihtiyaç durumuna göre kullanılıyor.

Gördüğün gibi bu döngü senin vücudunun sağlıklı çalışabilmesi için var. Fakat sen protein tüketimini önerilen sınırlar içerisinde tutmadığında mide ortamın daha fazla asidik oluyor ve mide problemlerine davetiye çıkarıyorsun! Bununla da kalmıyor vücudun ikinci beyni olan bağırsaklarını da oldukça fazla yoruyorsun! Günümüz koşullarında stres, hava kirliliği, hareketsiz yaşam vb. durumlara birde yüksek protein tüketimi eklendiğinde artan kolon kanseri oranı ne yazık ki yorgun bağırsaklarımızı korumamız gerektiğini bize bir kez daha hatırlatıyor!

2. Kırmızı et tüketiminde kadınsan 150 gram, erkeksen 180 gramın üzerine çıkma! Ve bu hakkının ise haftanın 2 günü olduğunu unutma. Çünkü hayvansal protein kaynakları hayvansal yağlardan da zengin olduğu için fazla tüketimi kalp-damar sağlığını olumsuz etkiliyor.

3. Günlük önerilen miktarın üzerinde protein tüketiminden kaçın! Vücutta pek çok önemli görevi olan proteinlerin tüketiminde aşırıya kaçarsan böbrek fonksiyonların başta olmak üzere pek çok organ fonksiyonun bozulma riski taşıyor.

4. Protein diyetlerinden uzak dur! Artık biliyorsun ki proteinler vücutta enerji kaynağı olarak kullanılmak için değil doku ve hücrelerin, organların ve vücut sisteminin yürümesinden sorumlu. Protein içerikli diyetlerde enerji kaynağı olarak kullanılan protein sonucu solgun cilt, güçsüz beden, düşük bağışıklık, yorgun organ ve onarımı uzun süren hastalıklar ile karşı karşıya kalabilirsin.

Vücudun fabrika ayarlarını korumaktan sorumlu proteinleri yeterli ve dengeli tükettiğin formda bir yaşam dilerim.