Takviye Ailesi Üyesi: Protein Tozu
Protein tozu, spor yapan kişilerin günlük protein ihtiyacını hızlı bir şekilde karşılamalarını sağlamak amacıyla üretilen bir gıda takviyesidir. Belirli beslenme türlerinde, yoğun yaşantılarda veya ağır spor yapan bireylerde yeterli doğal yollarla yeterli miktarda protein alınamadığı durumlarda, protein tozu takviyesi yapılabilmektedir. Fakat her takviye gibi protein tozları da ihtiyaç duyulduğu zaman ve yeterli miktarlarda kullanılmadığı takdirde sağlığa ciddi anlamda olumsuz etkiler doğurabilmektedir. Protein tozlarını daha yakından tanımak ve bilinçlenmek için hızlıca alt satırlara geçmeye ne dersin?
İşe isterseniz, protein tozu türleri ile başlayalım. Protein tozları, kaynaklarına göre birden fazla çeşitlerde olabilmektedir. İşte başlıca protein tozu çeşitleri;
• Whey Proteini: Spor yapan kişiler tarafından en fazla kullanılan protein çeşididir. Çünkü kana karışımı oldukça hızlıdır; bu sayede kas gelişimine de hızlı bir şekilde etki eder. Antrenman sonrasında kullanılıp, kasların protein ihtiyacını en hızlı şekilde karşılamayı amaçlamaktadır. Whey protein antrenman sonrasında veya sabah uyandıktan kullanılabilmektedir.
• Kazein Proteini: Sütte %80 oranında bulunan protein çeşidi, kazeindir. Bu nedenle kazein protein çeşidi de, içeriğindeki amino asitler sayesinde destekçi bir protein kaynağıdır. Whey proteinin aksine, sindirimi yavaştır. Bu nedenle kaslara daha uzun süre protein desteği sağlar. Antrenman sonrasında, whey proteinle birlikte kullanılabilir. En sık kullanımı ise gece yatmadan öncedir.
• Soya Proteini: Soya fasulyesinden elde edilen bitkisel bir protein çeşididir. İçeriğinde zengin aminoasitler bulundurur ve laktoz içermez. Bu yüzden laktoz hassasiyeti olanlar için kullanımı uygundur. Emilimi, whey proteine göre daha yavaş ama kazein proteine göre daha hızlıdır. Antrenmandan önce ya da hemen sonra kullanım önerilmektedir.
• Yumurta Proteini: Yumurta beyazından elde edilen protein çeşididir. Ayrıca besinlerden alınabilecek en kaliteli proteinlerden biridir. İçeriğinde yağ yoktur ve tüm aminoasitleri içerir. Sindirimi kolay ve hızlıdır.
• Et Proteini: Hayvanlardan elde edilen protein çeşididir. Et protein tozu, etteki proteinin çeşitli işlemlerden geçirilmesi ile hazırlanılır.
Protein Tozunun Kullanım Amacı
• Kas kütlesini artırmak,
• Var olan kasları korumak,
• Sakatlanmalara karşı korunmak ve iyileşmek için protein tozları kullanılır.
Her spor yapan birey protein tozu kullanmalı mıdır?
Ne yazık ki günümüzde, protein tozu artık alınması zorunlu bir takviye gibi topluma yansıtılmaktadır. Bu konuda uzman olmayan kişiler, kas yapmak için protein tozu tüketimini zorunlu tutmakla beraber, farkında olmadan birçok bireyin sağlığı ile oynayabilmektedir. İşin bilimsel kısmını incelediğimizde, aslında her spor yapan bireyin protein tozu alma gibi bir zorunluluğu yoktur. Diğer bir yandan zaten birçok birey alması gereken proteini doğal yolla karşılayabilmektedir. Bu sebeple ek olarak protein tozu takviyesi almasının kas yapımı adına bir yarar sağlamayacağı gibi vücutta ciddi hasarlar bırakabilmektedir.
Gereksiz yere ve fazla protein tozu alarak vücuduna ne yapıyorsun?
İhtiyacından fazla aldığın protein başta karaciğerin ve böbreğin olmak üzere organlarına yük bindiriyor. Bu da ileri dönemde karaciğerinde yağlanma, böbreklerinde işlev bozukluklarına bağlı olarak böbrek yetmezliği gibi sağlık problemlerinin oluşmasına sebep olabiliyor. Yüksek proteinli beslenmeye bağlı olarak gelişen hazımsızlık problemleri, gastrointestinal sistemi de olumsuz yönde etkileyebiliyor. Uzun dönemde oluşan kabızlık gibi sindirim problemleri, kolon sağlığını olumsuz anlamda etkileyerek, kolon kanserine kadar gidebilecek riskleri taşıyabilmektedir.
Diyetisyenin ile yeterli proteini sağlayabildiğin bir beslenme programın var ise formeo diyetisyenleri olarak daha sağlıklı ve kaliteli bir yaşam, uzun ömür için proteini doğal kaynaklardan karşılamanı öneriyoruz :)