Vitaminleri Tanıyor Musun?
Vücudun her saniye işleyen bir fabrika ve bu fabrikada; senin optimum sağlık seviyesinde bir yaşam sürebilmen için birçok işçi çalışıyor. İşte vitaminler, vücudunda ki mekanizmalar arasında köprü görevi kuran minik işçiler. Minik dediğime bakma, aslında çok fazla göreve sahipler! Bu minik ama oldukça çalışkan işçilerin neler yaptığını öğrenmeye hazır mısın? Hadi o zaman başlayalım :)
1962 yılında Polonyalı bir bilim adamının keşfettiği vitaminler adını; latince "hayat" anlamına gelen vita’ kelimesinden almıştır. Enerji içermezler, vücutta ki birçok faaliyetin gerçekleştiği biyokimyasal olaylara eşlik ederler. Yağda çözünenler ve suda çözünenler olmak üzere iki gruba ayrılan vitaminlerden bu hafta yağda çözünenler ile tanışacaksın! Kendilerini zaten bildiğini biliyorum, fakat birde onlar sana kendilerini anlatsın bakalım!
Selam! Biz A, D, E,K vitaminleriyiz ve hepimizin ortak özelliği yağda çözünüyoruz ve vücutta depolanıyoruz :) Sırayla kendimizi sana tanıtıyoruz hazır mısın bizle tanışmaya?
• Ben A vitamini! Göz sağlığın için olmazsa olmazım:) Aynı zamanda bağışıklığını güçlendirip, seni hastalıklardan korurken içerdiğim beta karoten sayesinde antioksidan özellik gösteriyorum. Büyüme ve gelişmeden de sorumlu olduğumu söylemeliyim! Ayrıca cilt sağlığın için de faydalıyım. İyi gören gözler, güçlü büyüyen bedenler ve parıl parıl bir cilt için beni içeren besinleri mutlaka tüketmelisin.
Yetersizliğim; görmede zorluk ve gözlerde kurumaya, çocuklarda büyüme eksikliğine, yüksek enfeksiyon riskine, kuru ve çatlar bir cilde neden olabilir.
En çok bulunduğum 3 besin ise; havuç, brokoli ve karaciğer.
• Ben D vitamini! Herkes beni güneşin vitamini diye tanır:) Büyüme ve gelişmeni sağlar, bağışıklık sistemini güçlendiririm. Güçlü kemiklere sahip olman için Kalsiyuma da yol arkadaşlığı ederim. Bize süper ikili de diyebilirsin. Çünkü; ikimiz birlikte kemiklerini güçlendirirken yağ yakımını da hızlandırıyoruz! Sağlıklı ve formda bir beden ile zinde bir zihin için beni vücudunda yeterli miktarda bulundurmalısın.
Yetersizliğim; düşük bağışıklık sistemine bağlı sık enfeksiyonlara, bel ve sırtta ağrılara, duygusal depresyonlara sebep olabilir.
En çok bulunduğum 3 kaynak; güneş, yumurta ve süt.
FitNot: Türkiye yer kürede bulunduğu konumdan dolayı güneş ışınlarının D vitamini etkisinden çok fazla faydalanamaz. Güneş ışınlarının dik geldiği saat olan 12.00-13.00 saatleri arasında güneşlendiğinde ancak D vitamini depolayabilirsin. Buda ne yazık ki cilt kanserine sebep olabilir. O yüzden yeni nesil D vitamini takviyelerinden sprey formları tercih ederek D vitamini seviyeni kontrol altında tutabilirsin :)
• Ben E vitamini! Bana güzelliğin vitamini diye de seslenebilirsin :) Zengin antioksidan içeriğim ile hücre zarını yenileyerek cildini genç tutar, aynı zamanda kan yağlarını da korurum. Bu sayede kalp hastalıklarını senden uzak tutarım. Menapoz döneminin etkilerinden de seni koruduğumu bilmelisin. Kısacası; İçten dışa sağlık ve güzellik için beni içeren besinleri mutlaka tüketmelisin.
Yetersizliğime çok sık rastlamazsın!
En çok bulunduğum 3 besin; Avokado, çiğ badem ve balık.
• Ben K vitamini! Bağırsakların benim yaşam yerim :) kanında bulunan, pıhtılaşmayı sağlayan protrombinin üretiminden sorumluyum. Herhangi bir kazada aşırı kan kaybını önler ve yaraların çabuk iyileşmesini sağlarım.
Bağırsakların beni üretebildiğinden yetersizliğime çok sık rastlamazsın!
En çok bulunduğum 3 besin; yeşil yapraklı sebzeler, kurubaklagiller ve karaciğerdir.
İşte vücudun için olmazsa olmaz işçilerden vitaminlerin yağda eriyenleri ile tanıştın. Şimdi de yağda eriyen vitaminlerle ilgili dikkat etmen gerekenleri öğrenmek için bana kulak vermelisin!
A vitamini; fazla alımında vücutta depolanıp toksik etkiye sebep olabilir. Bu yüzden A vitamininden zengin besinleri tüketirken dikkat etmelisin! Özellikle akne tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ile toksik ilişkisinin artabileceğini unutma!
D vitamini; fazla alımında vücutta depolanıp toksik etkiye sebep olabilir. Fakat iklim olarak D vitamininden faydalanma oranımızın düşüklüğü ve besinlerde de çok miktarda bulunmayışı sebebiyle toksititesine çok sık rastlanmaz. Takviye kullanırken de doktor veya diyetisyen kontrolünde olmaya özen gösterirsen bu uyarıyı gözünde büyütmene gerek kalmaz!
E vitamini; pıhtılaşmayı engelleyici özelliğinden dolayı, özellikle kan sulandırıcı ilaç kullananların dikkat etmesi gerekir.
Günlük yaşamın olmazsa olmazlarından vitaminlerin ilk kısmı yağda eriyen vitaminleri öğrendiğine göre bir sonraki hafta suda eriyen vitaminlerle buluşmaya hazır ol! Unutma; vücudun bir fabrika ve bu fabrikada ki her bir yapıtaşının yeri doldurulamaz bir görevi var. Her birinin işini düzgün ve düzenli yapabilmesi için vücudunda yeterli miktarda bulunmasına özen göster!
Fabrikanın ışıl ışıl parladığı, harıl harıl çalıştığı, mutlu ve formda bir yaşam dilerim.