Yağlar İle Tanış!

Sindirimi ağız ve midede başlar. Fakat bu etki o kadar azdır ki asıl işlem ince bağırsaklarda karaciğer ve safranın desteği ile gerçekleşir. Tüm bu organların sağlığı ile birlikte vücudunun ihtiyacı olan yağı karşılamak için beslenmende mutlaka yağlara yer vermelisin. Bu yüzden de yağları kısa ve öz bir şekilde yakından bilmelisin!

Çeşidi çok daha fazla olsa da temel olarak yağları sağlıklı ve sağlıksız yağlar olmak üzere iki başlık altında toplayabiliriz.

1. Sağlıksız yağlar; oda sıcaklığında katı formda bulunan, kolesterol seviyesini yükselten yağlardır. potansiyel olarak risk faktörü içeren yağlar şeklinde kodlayabilirsin 

a. Doymuş yağlar; kırmızı et, tavuk, tam yağlı süt ve süt grubu besinler yüksek besinlerdir. Beslenmende doymuş yağ alımının artması ise kalp hastalıklarına yakalanma riskini yükseltir. Aynı zamanda diyabet riskini de arttırır. Bu yüzden bu grup yağları beslenmende minimum miktarda bulundurmaya özen göster.

JetNot; süt ve süt ürünleri grubunu yağsız tüketmen kalori tasarrufundan çok kalp damar sağlığını koruman için önemli  o yüzden diyet listende gördüğün bu ürünlerin kalorisinden ne olur ki diye düşünme, diyetisyenine güven!

b. Trans yağlar; temelde doğal bazı besinlerde de bulunabilen fakat gıda sanayiinde ürünlerin raf ömrünü uzatmak için kullanılan bu yağ formuna dikkat! Araştırmalar trans yağ içeren ürünlerin kötü kolesterol dediğimiz LDL kolesterolü yükseltirken, iyi kolesterol dediğimiz HDL kolesterolü düşürdüğünü gösteriyor. Bu etki ise beraberinde damar tıkanıklıklarına, kalp hastalıklarına davetiye çıkarıyor.

JetNot; her paketli ürün trans yağ içeriyor ve tüketilmemesi gerek algısına son! Dünyaca ünlü sağlık otoritesi Amerikan Diyet Rehberi’nin de yayınladığı bildiriye göre günlük aldığın total kalorinin %10’unu geçmeyecek şekilde paketli ürün tüketmenin sağlığını korkutucu boyutlara taşımadığı belirlenmiş. Önemli olanın aldığın paketli ürünün etiketini iyi okumak ve doymuş yağ içeriğinin düşük olmasına özen göstermek olduğunu unutma!

2. Sağlıklı yağlar; doğru miktarda tüketildiğinde sağlığına dost yağlar şeklinde kodlayabilirsin 

Doymamış yağ asitleri; oda sıcaklığında sıvı veya yumuşak formda bulunan, besinler ile alınan ve vücudun gereksinim duyduğu yağ asitlerinin kaynağıdır. Tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri olmak üzere iki gruba ayrılır.

a. Tekli doymamış yağ asitleri; zeytinyağı, avokado, hindistan cevizi yağı ve yağlı tohumlar gibi bitkisel kaynaklıdırlar.

b. Çoklu doymamış yağ asitleri; ayçiçeği, soya, keten tohumu gibi omega yağ asitlerinden zengin bitkisel yağlar ise bu grupta yer alır.

• Zeytinyağı; Beslenme kültüründe 500 yıllık bir tarihi olan zeytinyağı Akdeniz Mutfağının temelidir. Tekli doymamış yağ asitleri grubunda yer alır ve kalp-damar sağlığına dost yağlar sınıfındadır  antioksidandan ve e vitamininden zengin oluşu ile de yıllara meydan okurken genç kalmana destek olur.

Jet Öneri; ısıl işleme dayanıksız oluşu sebebiyle salatalarda kullanılan zeytinyağını yemeklerinde kullanmak istiyorsan 2-3 dakikadan fazla soteleme işlemine tabi tutmamaya özen göstermen yeterli.

• Ayçiçeği yağı; çoklu doymamış yağ asitlerinden zengindir ve içerisinde bir miktar doymuş yağ da bulunur. E vitamini içeriği diğer bitkisel yağlara oranla daha yüksektir ve zeytinyağına göre ısıl işleme daha dayanıklıdır.

Jet Öneri; ülkemizde ağırlıklı olarak kullanılan ayçiçeği yağına zararlı demek çok da doğru olmaz. Isıl işleme dayanıklılığını da göz önünde bulunduracak olursak yemeklerinde tercih edebilirsin.

• Mısır özü yağı; sofralarımızda çok fazla yeri olmasa da paketli ürünlerde ki etiketlerde karşımıza çıkar. Çoklu doymamış yağ asitlerinden zengindir fakat tekli doymamış yağ asidi ve doymuş yağ asidi de içerir. Yapılan araştırmalarda gençliğin sihri olarak adlandırılan koenzim-Q, E vitamini ve bitkisel kaynaklı antioksidanlardan zengin olduğu tespit edilen bu yağın kandaki kötü kolesterolü düşürücü etkisi olduğu da tespit edilmiştir.

Jet Öneri; yüksek ısıl işleme dayanıklı oluşu ile paketli ürünlerde kullanılan bu yağın sağlığına da faydaları olduğunu unutma.

• Fındık yağı; sağlığına dost tekli doymamış yağ asitlerinden en zengin bitkisel yağdır. Fındık özünden elde edildiğinden dolayı kalsiyum, b grubu vitaminleri ve A ve E vitamininden de zengindir.

Jet Öneri; zeytinyağına göre ısıl işleme çok daha dayanıklı olduğundan pişirmeye uygundur.

Kısacası; beslenme programında doymuş yağları en fazla %10 oranında, total yağ alımını ise kalorinin %20-25 oranında tutman gerektiğini unutma! Çünkü 1 gram yağ 9 kcal içerir ve yağlar enerji içeriği oldukça yüksek besinlerdir.

Beslenmende ve yaşamında dengeyi kurduğun sağlıklı ve formda bir yaşam dilerim :)