Yeni Çağın Hastalığı: Karaciğer Yağlanması
Normalde %10’dan daha az yağ içeren karaciğerde, yağ miktarının artması karaciğer yağlanmasını gösterir. Teşhiste geç kalındığında; karaciğerde iltihap, yapı bozulması ve siroza kadar gitmekte, önlem alınmadığı takdirde ise karaciğer nakli yapılmaktadır! Kesin tanı ancak karaciğer biyopsisiyle konulmaktadır; ama herkese biyopsi yapılamayacağı için, öncelikle yağlanmaya neden olan durumlar düzeltilmelidir. Amacım seni üzmek değil; göz ardı ettiğin gerçekleri net bir şekilde görmeni sağlamak!
Bebek ve çocuk beslenmesi sağlıklı bir yaşam haritasının temellerini oluşturur. “Aman yesin canım, ilerde nasıl olsa verir!” diyerek büyüttüğün çocuğun; organ fonksiyonlarında bozukluklara, kalp hastalıklarına, obeziteye, şeker hastalığına ve hatta kansere artık daha yakın hale geldi. Bu nedenle doğru beslenme ve kaliteli yaşam alışkanlıkları doğumdan itibaren oluşturulmalı, çocukluk dönemlerinde de korunmalıdır.
• Anne ve baba olarak onun rol modeli olun. Çocukların taklit yetenekleri doğuştan vardır. Doğum sonrası 3. Aydan itibaren pür dikkat sizi izler ve taklit ederler. Bu nedenle çocuğunuzun yapmasını istemediğiniz beslenme ve yaşam alışkanlıkları için; önce anne baba olarak kendinizi değiştirin.
• Mutfağını forma sok! Dolap ve çekmecelerde yer verdiğin abur cuburları uzaklaştırma vakti geldi. Hemen yerlerini sağlıklı atıştırmalıklarla doldur: kuru meyve, kuru yemiş, bitter çikolata, tahıl barları…
• Ek besinlere 6. ayla birlikte başla. Zamanında başlamak bebeğinin gelişiminin destekler. Aynı zamanda motor becerilerini de geliştirdiği için, kendi kendine beslenmesini sağlar. Bebeğini özgür bırak. Doyup doymadığına lütfen kendisi karar versin.
• 1 yaşından sonra sofra düzeni oluştur. Ailecek yemek saatlerinde, yemek masasında sağlıklı yemekler yerseniz, çocuğunun da yiyeceğini unutma! Hep beraber yemek yeme, onun sosyal yönden gelişmesine de yardımcı olur.
• Ara öğün yapmasını sağla. Sık beslenme çocuğunda tokluk hissini arttırır, metabolizmasını canlandırır, iştah ataklarını ve yağ depolamasını engeller. 8-12 aylar arasında 3 ana 1 ara öğün, 1-3 yaşlarda 3 ana 2 ara öğün, 3 yaş sonrası ise 3 ana 3-4 ara öğün düzenini uygula.
• Boş enerji kaynağı şekerli yiyeceklerden uzak tut. Ama asla yemeyeceksin diye kısıtlama. Onu, istediği yiyeceklerin sağlıklı alternatifleriyle tanıştır. Kreş, okul döneminde nasıl olsa bu yiyeceklerle tanışacak; en azından sağlıklı alternatifleri bilsin ki, tercihlerini ona göre yapsın.
• Besinlerini sağlıklı hale getir. Beyaz ekmek, un, makarna yerine; glisemik indeksi düşük tam tahılları kullan. Tatlıların kalori yükünü azaltmak için beyaz şeker yerine uygun miktarda esmer şeker veya tatlandırıcı tercih et.
• Çocuğunun beslenmesinde 1 yaşından sonra yağı azaltılmış süt ve süt ürünleri, 2 yaşından sonra da yağsız süt ve süt ürünlerine yer ver. Yapılan bilimsel araştırmalar ve dünya otoriterleri (WHO, APA, ADA, BDA), fiziksel ve zihinsel gelişim için, çocuk beslenmesinde süt ve ürünleri tüketimini yağsız ve yağı azaltılmış öneriyor!
• Likit kaloriye dikkat et! Meyve suları, likit kalori kaynağıdır ve taze meyvelere göre şeker ve kalori içerikleri daha yüksektir! 200-250 gramlık bir portakalı (2 porsiyon) sıktığında, sadece yarım çay bardağı portakal suyu elde edeceğini, 1 küçük kutu meyve suyunun da 200 g (2 porsiyon) meyve içerdiğini unutma!
Karaciğer yağlanması sadece şişman çocuklarda değil, ideal kilo aralığında olan ama hatalı beslenme davranışlarına sahip çocuklarda da görülmektedir! Hemen bu maddeleri uygulamaya başla. Çocuğunun geleceğini sağlıkla beslemek senin elinde, unutma…